Vanaf november 2016 wordt het bijstandsrecht voor verdachten veralgemeend. Welke uitdagingen staan er ons te wachten?
4 maart 2015, CC Ter Vesten, Beveren-Waas
Rechtspractici en politieambtenaren hebben reeds drie jaar ervaring met de ‘Salduzwet’.
De Europese richtlijn 2013/48/EU, die de lidstaten tegen 27 november 2016 moeten implementeren in hun nationale wetgevingen, bevestigt dat dit maar een eerste stap was.
Hoog tijd dus voor een round-up waar we nu staan, welke knelpunten er (nog) zijn en wat de toekomst ons zal brengen.
Deze studiedag richt zich tot elke beroepsgroep die betrokken is bij de toepassing van de ‘Salduzwet’
Dagvoorzitter: Hildegard Penne, substituut-procureur-generaal bij het hof van beroep te Antwerpen
8.45 Ontvangst en inschrijving van de deelnemers – koffie
9.15 Verwelkoming en inleiding door de dagvoorzitter
Hildegard Penne, substituut-procureur-generaal bij het hof van beroep te Antwerpen
9.30 Introductie: “De toekomst van politie binnen de EU”
De EU krijgt in toenemende mate impact op het handelen van nationale politiebestellen. Aangegeven wordt welke nieuwe evoluties er op de Europese agenda staan die de praktijk van de Belgische politie zullen wijzigen. De politie kan zich niet langer veroorloven geen rekening te houden met deze nieuwe realiteit.
Paul Ponsaers, professor dr. emeritus, UGent
9.45 “Consultatie en bijstand in de rechtspraak”
Deze bijdrage bevat een overzicht van de voornaamste krachtlijnen in de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en van Hof van Cassatie in de periode van 2009 tot 2015 m.b.t. de Salduz-problematiek. Hoe beoordeelde de rechter het verweer van de beklaagde?
Martin Minnaert, kamervoorzitter hof van beroep Gent
10.15 “Wat bepaalt de Europese richtlijn inzake het recht op toegang tot een advocaat?”
In deze presentatie wordt een overzicht gegeven van de bepalingen van de Richtlijn 2013/48/EU van het Europees parlement en de Raad van 22 oktober 2013 betreffende het recht op toegang tot een advocaat in strafprocedures en in procedures ter uitvoering van een Europees aanhoudingsbevel en het recht om een derde op de hoogte te laten brengen vanaf de vrijheidsbeneming en om met derden en consulaire autoriteiten te communiceren tijdens de vrijheidsbeneming.
Vicky De Souter, adviseur, FOD Justitie, directoraat-generaal Wetgeving, Fundamentele Rechten en Vrijheden.
10.35 PAUZE
11.00 “Over het muurtje kijken bij de buren: wat doet Nederland met Salduz(+)?”
Hebben onze buurlanden een bijstandsrecht ingevoerd naar aanleiding van de Salduz-rechtspraak van het EHRM? En hoe zal de nieuwe richtlijn er worden omgezet en toegepast? Zijn de voorbereidingen voor de omzetting er reeds gaande of op til? Is België dan een goede leerling in de EU-klas?
Wilma Nijssen, Landelijke projectleider “Rechtsbijstand en Politieverhoor” Nationale Politie Nederland
11.20 “Over het muurtje kijken bij de buren: wat doet Duitsland met Salduz(+)?” download presentatie
Jürgen Hezel, Hoofdcommissaris, gerechtelijk directeur, gerechtelijk arrondissement Eupen
11.40 “Kwetsbare verdachten. De lidstaten zorgen ervoor dat bij de toepassing van de richtlijn rekening wordt gehouden met de specifieke behoeften van ‘kwetsbare verdachten” download presentatie
Hoe aan deze richtlijn tegemoet komen? Wat zijn kwetsbare verdachten? Hoe kan de politie en de advocaat de kwetsbaarheid inschatten en hoe kan er mee worden omgegaan?
Xavier Moonen, Onderzoeker en lector, Universiteit van Amsterdam en Zuyd Hogeschool Heerlen.
12.10 Broodjeslunch
13.10“Salduz te Brussel: love story, tragedie of beide? Analyse van de Salduzwerking in het gerechtelijk arrondissement Brussel en Halle Vilvoorde”
In Vlaanderen zijn er nauwelijks problemen om de bijstand van advocaten bij verhoren toe te passen. Dat zou niet het geval zijn in Brussel en Wallonië. Hoe komt dat? Welke zijn daar de problemen? Waarom zijn advocaten niet altijd aanwezig bij verhoren? Doet dat geen rechtsongelijkheid ontstaan? Als dit al zo zou zijn, zal worden getracht de oorzaken te achterhalen met een voorstel naar verbetering.
Tom Bauwens, advocaat, balie Brussel
13.40 “Salduz: de praktijk in Wallonië en de Duitstalige Gemeenschap. Wat is de evolutie?”
Er wordt een analyse van de omzetting van de Salduz-wet in Wallonië en de Duitstalige gemeenschap gepresenteerd, met een blik naar de toekomst. De spreker is projectmanager van de werkgroep die binnen de geïntegreerde politie de toekomstige regelgeving, als gevolg van de Europese richtlijn 2013/48/EU, behandelt. Hij zal de voorstellen van de geïntegreerde politie voor een nieuwe wet presenteren.
Jürgen Hezel, Hoofdcommissaris, gerechtelijk directeur, gerechtelijk arrondissement Eupen
14.00 “Over ‘het gezag’ van (rechts)psychologen in verband met verhoren”
De EU-richtlijn bepaalt dat de advocaat kan ‘deelnemen’ aan het verhoor. Steeds meer advocaten maken ter gelegenheid van het verhoor van hun cliënt opmerkingen over diverse aspecten waarop het verhoor (en de keuzeconfrontatie) wordt uitgevoerd, daarbij verwijzend naar wetenschappelijke onderzoeken van (rechts)psychologen waarvan ze kennis hebben. Maar de resultaten van wetenschappelijke onderzoeken zijn niet eenduidig. Quid?
Marc Bockstaele, (ere)hoofdcommissaris, federale gerechtelijke politie Gent
14.30 “Rechten van verdediging versus rechten van de waarheidsvinding, doen we het beter dan vroeger?”
Stemt de (mooie) theorie over de rechten van de verdediging wel overeen met de praktijk? Stemt de praktijk wel overeen met wat het EHRM voor ogen had? Realiteit: stagiairs advocaten bij het verhoor, kunnen zij voldoende de rechten waarborgen?
Philippe Van Linthout, onderzoeksrechter te Antwerpen, afdeling Mechelen.
15.00 Pauze
15.30 “België op weg naar een Europees Wetboek van strafprocesrecht met dank aan een terrorist, of de groeiende impact van de toegang tot een advocaat”
Deze bijdrage vertrekt van de huidige toestand in België na de wet van 13 augustus 2011 en onderzoekt welke wetswijzigingen nodig zijn om de Europese richtlijn 2013/48/EU inzake toegang tot een advocaat volledig om te zetten. Verder wordt ingegaan op de haalbaarheid in de praktijk en op noodzakelijke toekomstige richtlijnen die het politiewerk draagbaar zouden moeten maken.
Yves Liégeois, Hoofdcoördinator van het expertisenetwerk strafrechtspleging van het college van procureurs-generaal, gewezen procureur-generaal, eerste advocaat-generaal
16.00 “Welke richting zal het federaal regeerakkoord uitgaan?”
Uit het federaal regeerakkoord: -“De Salduz-procedure zal het voorwerp uitmaken van een nieuwe evaluatie met het oog op een beter evenwicht tussen de rechten van de verdediging en de bijkomende werklast voor justitie en de politiediensten.”
Welke aanpassingen en vernieuwingen zijn te verwachten?
Koen Geens, minister van justitie
16.20 Afsluiting door door de dagvoorzitter
Hildegard Penne, substituut-procureur-generaal bij het hof van beroep te Antwerpen
16.30 Drink
+32 (0)476 20 29 40
Driekoningenplein 20
B-9820 Merelbeke
Meer dan 35 jaar samenwerking tussen academische wereld en veiligheidspraktijk!
©2015 - 2020 Centre for Policing and Security. Alle rechten voorbehouden.